Ngày Thế giới phòng chống Lao 24/3 hàng năm nhằm thúc đẩy sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn dân thực hiện thành công mục tiêu của Chiến lược quốc gia phòng chống Lao và mục tiêu cơ bản chấm dứt bệnh Lao vào năm 2030. Chủ đề của Ngày Thế giới Phòng chống Lao năm 2025 là “VIỆT NAM CAM KẾT, ĐẦU TƯ, HÀNH ĐỘNG ĐỂ CHẤM DỨT BỆNH LAO”, thể hiện quyết tâm cao của Việt Nam trong việc cam kết, đầu tư nguồn lực bền vững và hành động hiệu quả nhằm hướng tới mục tiêu chấm dứt bệnh Lao.
Đường lây của bệnh lao phổi
Bệnh Lao phổi là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis gây nên. Vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis lây từ người bệnh sang người bình thường thông qua việc người bệnh mắc lao phổi ho, nói, hắt hơi, khạc nhổ mà phát tán ra bên ngoài, lây truyền cho người khác. Các vi khuẩn Lao có thể qua đường máu hay bạch huyết để lan truyền đến các bộ phận nội tạng khác trong cơ thể người bệnh và gây bệnh Lao tại đó.
Dấu hiệu và triệu chứng của lao phổi
– Sốt nhẹ, ớn lạnh về chiều, đổ mồ hôi trộm về đêm
– Ho kéo dài hơn 3 tuần (ho khan, ho có đờm, ho ra máu), cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, gầy sút cân
– Đau ngực, thỉnh thoảng khó thở
Chẩn đoán bệnh Lao phổi
Khi người bệnh có các biểu hiện như sốt nhẹ về chiều, ra mồ hôi về đêm hay chán ăn, mệt mỏi, khó thở, đau ngực bác sĩ sẽ tiến hành khám phổi và khám toàn thân.
Trên cơ sở khám lâm sàng, người bệnh được chỉ định một số xét nghiệm sau để có kết luận chính xác:
- Chụp X-quang phổi
- Nếu có thể tiến hành xét nghiệm Xpert MTB/RIF
- Tìm AFB thông qua phương pháp nhuộm soi đờm trực tiếp
Người mắc bệnh lao phổi cần tuân thủ điều trị để khỏi bệnh
Người bệnh Lao phải tuân thủ theo nguyên tắc điều trị Lao dưới sự giám sát của nhân viên y tế. Điều trị Lao đạt hiệu quả đòi hỏi người bệnh phải tuân thủ 3 chữ “Đ”:
- Đúng: Đúng phác đồ, đúng liều lượng, đúng thuốc.
- Đủ: Đủ thời gian (6 hoặc 8 tháng). Tùy theo loại bệnh Lao được bác sĩ chỉ định, loại bệnh mới hay tái trị mà áp dụng phác đồ và thời gian điều trị cho từng loại bệnh đó.
- Đều: Người bệnh phải uống thuốc đều đặn hàng ngày, thông thường uống vào buổi sáng lúc đói.
Trong suốt thời gian điều trị, người bệnh tuyệt đối không được bỏ thuốc ngắt quãng dù chỉ 1 ngày vì đó là khoảng thời gian mà vi khuẩn Lao hồi phục và tấn công trở lại. Nồng độ thuốc diệt vi khuẩn Lao không đủ hiệu lực sẽ tạo cho vi khuẩn lao kháng thuốc, gây khó khăn cho công tác điều trị về sau.
Trong quá trình điều trị có thể có tác dụng phụ không mong muốn của thuốc như: Nổi mề đay, ngứa, mệt mỏi, đau nhức các khớp lớn (hội chứng giả gút), viêm gan, vàng da, đau bụng, nôn, viêm trợt da. Nếu có những dấu hiện trên, người bệnh nên báo ngay cho bác sĩ điều trị biết để có hướng xử trí.
Phòng bệnh Lao phổi
Để phòng bệnh Lao phổi, biện pháp hữu hiệu nhất là tiêm vắc xin phòng chống lao cho trẻ sơ sinh theo chương trình tiêm chủng quốc gia mở rộng.
Ngoài ra việc duy trì thói quen sinh hoạt khoa học như: ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý; tránh xa các chất gây nghiện; giữ gìn môi trường làm việc, nơi ở sạch sẽ thoáng mát cũng là một trong những biện pháp phòng bệnh Lao phổi hiệu quả.
Nguồn tin: TTƯT.ThS Nguyễn Thị Hạnh – Phụ trách PK Phổi BVĐHYTB
Biên soạn: Phòng CTXH
